Vücudumuzda iki böbreğimiz vardır. Her biri yaklaşık 11 cm büyüklüğünde ve yaklaşık 125 gram ağırlığındadır. Göbeğimizin arkasında, sağda ve solda bulunur.
Her böbrekte görev yapan üniteye nefron diyoruz. Kanı süzen, süzüntüden geri emilim yapan ve idrar oluşturup atan bu nefronlardır. Her böbrekte yaklaşık 1 milyon adet nefron bulunmaktadır.
Devamlı hemodiyaliz gerektiren, böbrek yetmezliği denildiği zaman böbreklerin fonksiyonlarının %90’nı kaybetmiş bir hastadan bahsederiz. Yani toplam 2 milyon nefrondan yaklaşık 1.8 milyonunu kaybetmiş birinden.
Yukarıdaki bilgide de anlaşıldığı üzere bir böbreğin olmaması (yani 1.milyon nefron olmaması) çok büyük sorun yaratmaz. Tek böbrekten dolayı nefron sayısı azalınca diğer nefronlar büyür ve fonksiyonlarını arttırır. Hasta hiçbir şey hissetmeden iki böbrekli insanlar gibi yaşayabilir.
Tek Böbrekli Olmanın Sebepleri
Böbrekler günde yaklaşık 200 litre süzüntüyü tüplerinden geçirir ve 199 litresini geri emer 1- 1,5 litre idrar çıkarır. Böbrekler bu büyük fonksiyon için yedekli yaratılmışlardır. Fonksiyonlarının %90’nını kaybedene kadar sorun çıkarmadan çalışabilirler.
Tek böbreklilerde, doğuştan sebepler belirti vermez. Tesadüfen saptanır. Ameliyat ve nakil sebebiyle olanlar ise farkına varır.
Tek Böbrekli Yaşam İle İlgili Uyarılar;
Böbrek nakli olup (başkasının böbreği ile birçok ilaç kullanırken) bir ve birden çok doğum yapan yüzlerce hasta vardır.
Yrd. Doç. Bilal Görçin
Nefroloji Uzmanı