Deprem kuşağında yer alan ülkemizde, bireylerin bir deprem anında yapılması gerekenleri bilmeleri, hayatta kalabilmek ve söz konusu afeti en az hasarla atlatabilmek için kritik öneme sahiptir. Öte yandan, özellikle diyaliz hastalarının deprem durumunda yapılması gerekenleri öğrenmeleri, profesyonel desteğe ulaşana kadar sağlık durumlarını korumalarını sağlayacaktır.

Deprem sonrasında diyaliz hastalarında bazı problemler (örneğin kanamalar, yaralanma riski, kırıklar ve benzeri) daha sıktır. Tıbbi personel ulaşana kadar (felaket şartlarında çok zor olabilir) basit problemleri kendiniz çözmek zorunda kalabilirsiniz.

Bu nedenle, deprem öncesinde ilkyardım uygulamaları hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olunuz; bazen çok basit önlemler ciddi hayati tehlikeleri önleyebilir. Felaketten kurtulduktan ve binadan çıktıktan hemen sonra ilk olarak kendinizi basitçe yoklayınız. Vücudunuzun herhangi bir yerinde, o anın telaşı içinde farkına varamadığınız yaralanma olup olmadığını kontrol ediniz. Basit kanama, ezik, yaralanma gibi problemleri ilkyardım bilgileri çerçevesinde tedavi ediniz.

Bunların ardından öncelikle diyaliz merkezinizin sağlam olup olmadığını araştırınız. Eğer hasar varsa, bölgedeki diğer diyaliz merkezlerinde veya yakın şehirlerdeki diyaliz merkezlerinde tedavi imkanını araştırınız. Kendi merkeziniz sağlam kalsa da deprem bölgesinde kronik diyaliz hastaları için imkanlar azalabilir; çünkü:

-         Bina ayakta kalsa bile deprem sırasında diyaliz makineleri veya su sistemleri (düşen, devrilen eşyalar ile) hasara uğrayabilir. Hepsinde öte, deprem sırasında şehir suyu ve elektriği kesilebilir, böylece diyalize girme imkanı kalmaz.

-         Bölgede hasara uğramış başka merkezler varsa, o merkezlerin hastaları da sizin merkezinize gelebilir; böylece hasta sayısı hızla artabilir.

-         Böbrek hastası olmayan diğer felaketzedelerde de akut böbrek yetersizliği gelişebilir; bu kişiler diyalize ihtiyaç duyacağı için makineler yetersiz kalabilir.

-         Diyaliz ünitesinde görevli olan hekim, hemşire ve diğer sağlık personeli felaketten zarar görebilir veya üniteye ulaşamayabilir.

Özetle, depremlerin ertesinde diyaliz imkanları azalacaktır. Bu durumda ne yapmanız gerektiğini çok iyi bilmelisiniz.

(Kaynak: Prof.Dr.Mehmet Şükrü Sever, Depremler ve Diyaliz Hastaları)